Egzama Nedir? Egzama Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Egzama Nedir? Egzama Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Egzama belirli bir hastalık olmayıp, ciltte tahriş olmuş, kaşıntılı lekeler gibi döküntü benzeri semptomlara neden olan bir grup iltihaplı cilt rahatsızlığını tanımlayan bir terimdir. Egzama Nedir? İşte Egzama Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi.

Dermatit (deri iltihabı), atopik egzama (“atopik”, alerjik aşırı duyarlılığa karşı genetik bir eğilim anlamına gelir) veya sadece atopik dermatit olarak da bilinir .

Egzama, kaşıntılı döküntüye neden olan bir grup kronik cilt rahatsızlığı için kullanılan bir şemsiye terimdir. Atopik dermatit, egzamanın en yaygın biçimidir. Diğer türler arasında kontakt dermatit ve dishidrotik egzama bulunur. Semptomlar biçimler arasında biraz değişiklik gösterir, ancak egzama genellikle kaşıntılı ve iltihaplı cilt, kuru lekeler, kurdeşen ve cilt renginde değişikliklere neden olur. Bulaşıcı değildir ve kesin nedeni belirsizdir, ancak genetik bileşenlerle bağlantılı olabilir.

Egzama bir otoimmün rahatsızlıktır ve kroniktir. Bu, bir tedavisi olmadığı anlamına gelir, ancak alevlenmeleri tetikleyen tahriş edici maddelerden kaçınmak gibi çeşitli tedavi yöntemleri semptomları yönetmeye yardımcı olabilir. Tahriş edici maddeler büyük ölçüde değişir, ancak bazıları sabunlar ve deterjanlar, sigara dumanı, parfümlü cilt bakım ürünleri, evcil hayvan tüyleri, polen, küf ve belirli yiyecekleri içerir.

Egzamanızı tedavi etmek için cildinizi iyi nemlendirin. Stres ayrıca egzama alevlenmelerine neden olabilir, bu nedenle ruh sağlığınıza da dikkat ettiğinizden emin olun. Semptomlar şiddetli hale geldiğinde steroidli topikal tedaviler yardımcı olabilir. Seçeneklerinizi her zaman bir doktor veya dermatologla görüşebilirsiniz. 

Egzama ile Atopik Dermatit Arasındaki Fark Nedir?

“Egzama” kelimesi sıklıkla “atopik dermatit” ile aynı anlamda kullanılsa da klinik açıdan bakıldığında atopik dermatit en yaygın egzama türüdür.

Atopik dermatit, egzama hastalığının en şiddetli ve kronik (uzun süreli) şeklidir. Kaşındığında çatlayıp berrak bir sıvı salabilen iltihaplı cilt ile karakterizedir (ağlama olarak bilinen bir etki).

Atopik dermatiti olan kişilerde sıklıkla semptomların kötüleştiği alevlenmeler ve semptomların iyileştiği veya ortadan kalktığı remisyonlar görülür.

Farklı Egzama Türleri

Atopik dermatit dışında birkaç egzama türü daha vardır. Bunlara şunlar dahildir:

Kontakt Egzama (Kontakt Dermatit)

Bu egzama türü,  cildin çevredeki bir maddeye karşı verdiği lokal bir reaksiyondur ve cildin iltihaplanmasına ve kaşınmasına neden olur.

El egzaması

Ellerinizde çatlayıp kanayabilen kuru, kalın, pullu lekeler varsa (temas egzaması gibi), el egzaması olabilir. Çeşitli tahriş edici maddeler ve alerjenler el egzaması alevlenmesinden sorumlu olabilir.

Dishidrotik egzema

Ayak tabanlarında ve parmakların, ayak parmaklarının ve avuç içlerinin kenarlarında küçük, kaşıntılı kabarcıklar dishidrotik egzama belirtileri olabilir . Stres ve alerjiler bu egzama türünün iki olası tetikleyicisidir.

Nummular Egzama

Nummular egzama, diğer egzama türlerinden farklı olarak ciltte kaşıntılı, madeni para şeklinde lekeler şeklinde ortaya çıkar.

Staz Dermatiti

Bu durum, kan akışındaki sorunlar nedeniyle sıvının damarlardan deriye sızmasıyla oluşur.

Seboreik Dermatit

Saç derisi egzaması , vücudun yağlı bölgelerinde beyaz veya sarı pullu cilt lekeleri geliştiğinde oluşan bir tür seboreik dermatittir. Bunun görülebileceği diğer yerler arasında, kısmen ciltte yaşayan mikroorganizmaların (bazı maya türleri gibi) bir sonucu olarak yüz ve kulaklar bulunur.
Egzama Belirtileri ve Semptomları

Egzama hastalarının ciltleri çok kurudur, kaşınır ve vücudun çeşitli bölgelerinde döküntüler görülür; özellikle yüz, eller, ayaklar, dirsek içleri, diz arkaları ve kafa derisinde.

Ayrıca el bileklerinde, ayak bileklerinde, boyun yanlarında ve ağız çevresinde cilt lezyonları ve lekeleri gelişebilir.

Çoğu insan için egzamanın ana belirtisi kaşıntıdır, bu da cildi daha fazla tahriş eden kaşınmaya ve ovuşturmaya yol açabilir. Bu da, egzama belirtilerini kötüleştiren “kaşınma-kaşınma döngüsüne” veya artan kaşıntı ve kaşınmaya yol açabilir.

Egzama ile ilişkili diğer cilt belirtileri şunlardır:

  • Pürüzlü, deri benzeri deri lekeleri
  • Renk değiştirmiş, kabarık şişlikler (kurdeşen)
  • Ellerin avuç içlerinde artan deri kırışıklıkları
  • Yüzde, üst kollarda ve uyluklarda küçük, sert şişlikler
  • Pullu cilt lekeleri
  • Şişmiş, ağrılı cilt
  • Cilt rengi değişiklikleri

Egzama bulaşıcı değildir; doğrudan insanlar arasında yayılamaz.

Egzama Nedenleri ve Risk Faktörleri

Egzamanız varsa, cildiniz nemi iyi koruyamaz, bunun nedeni muhtemelen yağ ve yağların düşük üretimidir. Egzama ayrıca bozulmuş bir cilt bariyerinden kaynaklanır ve cildin sahip olduğu nemin serbestçe havaya buharlaşmasına izin verir. Bu, cildin kurumasına ve koruyucu özelliklerini kaybetmesine neden olur.

Bazı kişilerde egzama, özellikle atopik dermatit gelişmesine neyin sebep olduğu tam olarak bilinmemektedir.

Egzama Nedir? Egzama Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Ailede saman nezlesi ve astım gibi diğer alerjik hastalıklar varsa çocuklarda egzama gelişme olasılığı daha yüksektir, bu da hastalığın genetik bir bileşeni olabileceğini düşündürmektedir. Egzama ile ilgili hastalıklar hakkında daha fazla bilgiyi aşağıda okuyun.

Dermatologlar egzamayı mutlaka bir otoimmün hastalık olarak görmese de, atopik dermatit belirtilerinin bağışıklık sisteminin aşırı tepkisi veya işlev bozukluğunun sonucu olduğu düşünülmektedir.Egzamada bağışıklık sisteminiz iltihaplanmaya neden olur.

Genellikle bu, enfeksiyona ve yabancı cisimlere karşı koruma sağlayan doğal bir süreçtir, ancak egzamada zararlı maddeler olmasa bile bu gerçekleşir.

Egzamanın kötüleşmesinde veya tetiklenmesinde genetik ve bağışıklık sistemi faktörlerinin yanı sıra çevresel faktörler de rol oynuyor.

Egzama tetikleyicileri arasında çok çeşitli tahriş edici maddeler, alerjenler ve diğer maddeler bulunabilir, örneğin:

  • Sabunlar, deterjanlar, şampuanlar ve bulaşık deterjanları
  • Köpüklü banyo sıvıları
  • Toz veya kum
  • Sigara dumanı
  • Parfümler ve koku veya alkol içeren cilt bakım ürünleri
  • Yün veya sentetik kumaşlar
  • Kimyasallar, çözücüler ve mineral yağlar
  • Kalıba dökmek
  • Polen
  • Evcil hayvan tüyü
  • Alerjenik besinler (yer fıstığı, soya ve yumurta gibi)
  • Toz akarları
  • Sıcak veya kuru iklim
  • Yüksek veya düşük nem
  • Bakteriyel, viral veya fungal enfeksiyonlar

Bazı durumlarda egzama belirtileri böcek ısırıkları veya alerjik reaksiyonlarla karıştırılabiliyor.

Egzama Nasıl Teşhis Edilir?

Egzama teşhisi için doktorunuz öncelikle fiziksel bir muayene yaparak cildinizin durumuna bakacak ve hastalığın karakteristik döküntülerinin olup olmadığına bakacaktır.

Tanıyı doğrulamak ve diğer cilt rahatsızlıklarını ekarte etmek için cilt biyopsisi (inceleme için cilt örneği alınması) yapabilirler.Belirtilerinizi ve bunların olası nedenlerini daha iyi anlayabilmek için doktorunuz size kişisel ve aile tıbbi geçmişiniz, özellikle de alerjik durumlar ve cilt sorunları hakkında sorular soracaktır.

Doktorunuz ayrıca, yakın zamanda geçirdiğiniz bağışıklık tepkisinin belirtilerini aramak için kan testi ve cildinizdeki alevlenmelerin olası alerjik tetikleyicilerini belirlemek için alerji testleri isteyebilir.

Egzama Prognozu

Bebeklik veya küçük çocukluk döneminde atopik dermatit gelişen bazı kişilerde zamanla iyileşme görülür. Bazılarında ise bu durum 2 yaşına gelindiğinde kendiliğinden ortadan kalkar. Ancak atopik dermatiti olan yetişkinlerin yaklaşık yarısı bu hastalığı çocukluklarında geçirmiştir.

Egzama Süresi

Yetişkinlerde atopik dermatit genellikle uzun sürer ve geçip geçmeyeceğini veya ömür boyu süreceğini belirlemenin bir yolu yoktur. Ancak semptomların sıklığı ve şiddeti genellikle zamanla azalır ve atopik dermatiti tedavi, nemlendirme ve alevlenmelere neden olan tahriş edici maddelerden kaçınarak kontrol edebilirsiniz.Atopik dermatit, aile geçmişinizde egzama varsa veya erken yaşta başladıysa, vücudunuzun büyük bir bölümünü kaplıyorsa veya alerjiler ve astımla birlikte ortaya çıkıyorsa kontrol altına alınması daha zor olabilir..

Egzama Tedavisi ve İlaç Seçenekleri

Egzama hastalığının kesin bir tedavisi yoktur ve tedavinin amacı egzama semptomlarını azaltmak, cildi iyileştirmek, cilt hasarını ve alevlenmelerini önlemektir.

İlaçlar, nemlendiriciler ve evde cilt bakımı rutinleri egzama ile yaşayan birçok kişi için etkili bir tedavi planı oluşturur.

Egzama Nedir? Egzama Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

İlaç Seçenekleri

Topikal tedaviler şunları içerir:

  •  %0,1 fluosinonid (Vanos) gibi ilaçları içeren ve çeşitli güç derecelerinde gelen kortikosteroidler (merhemler, kremler veya losyonlar)
  • Takrolimus (Protopic) ve pimekrolimus (Elidel) gibi kalsinörin inhibitörleri (TCI’ler)
  • PDE4 inhibitörü crisaborole (Eucrisa)
  • JAK inhibitörü ruxolitinib (Opzelura)

Orta ve şiddetli hastalıkta tedaviler şunlardır:

  • Fototerapi
  • Biyolojikler, kendi kendine uygulanan enjekte edilebilir ilaçlar dupilumab (Dupixent) ve tralokinumab-ldrm (Adbry) dahil
  • Siklosporin (Neoral), metotreksat (Rasuvo) veya mikofenolat (CellCept) gibi oral immünosüpresanlar
  • Oral JAK inhibitörleri upadacitinib (Rinvoq)[ 15 ]ve abrocitinib (Cibinqo)
  • Islak sargı tedavisi, topikal ilaçlar ve nemlendiricilerin ıslak gazlı bezle birleştirilmesiyle uygulanır.

Kaşıntıya karşı diğer tedaviler arasında , gece kaşınmasını önlemeye yardımcı olabilecek difenhidramin (Benadryl), hidroksizin veya doksilamin süksinat (Unisom) gibi antihistaminikler bulunur.

Cilt enfeksiyonunun tedavisi, topikal veya oral antibiyotiklerin yanı sıra antiviral veya antifungal ilaçları da içerebilir.

Diyet Seçenekleri

Diyetinizi değiştirmek egzama semptomlarını kontrol etmenin kesin bir yolu değildir, ancak yardımcı olabilir. Gıda alerjileri ve egzama benzer cilt semptomları üretebilir, bu nedenle bu reaksiyonu tetikleyen belirli yiyecekler varsa – belki sizin için yumurta ve başka biri için fıstık – bunlardan kaçınmak isteyeceksiniz.

Hangi yiyeceklerin semptomlarınızı tetikleyebileceğinden emin değilseniz, egzama için bir eleme diyeti kullanmayı deneyebilirsiniz. Bu yaklaşımla, potansiyel olarak sorunlu yiyecekleri tekrar eklemeden önce ortadan kaldıracaksınız ve cildinizin bu süreçte nasıl tepki verdiğini fark edeceksiniz.

Eliminasyon diyetleri aynı zamanda yemek borusunun kronik bir hastalığı olan eozinofilik özofajit (EoE) gibi otoimmün durumların teşhisinde de kullanılır .

Alternatif ve Tamamlayıcı Terapiler

Bazı insanlar egzamalarını tedavi etmek için tamamlayıcı veya alternatif tedaviler de kullanmışlardır . Bunlara, örneğin, yulaf ezmesi, karbonat veya kokusuz yağlar içeren banyolar dahildir; uçucu yağlar ve yoga ve meditasyon gibi stres yönetimi teknikleri .

Egzama Önlenmesi

Egzama hastalığını önlemenin kanıtlanmış bir yolu yoktur. Bununla birlikte, araştırmalar 4 aylık olana kadar emzirilen çocukların egzama hastalığına yakalanma olasılığının daha düşük olabileceğini göstermektedir. Alternatif olarak, işlenmiş inek sütü proteini içeren kısmen hidrolize edilmiş formül, bir çocuğun atopik dermatit geliştirme şansını da azaltabilir.Egzama hastalığınız varsa alevlenmeleri önlemek için şu adımları uygulayabilirsiniz:

  • Günde iki ila üç kez nemlendirici krem ​​veya merhem kullanmak da dahil olmak üzere sağlıklı bir cilt bakımı rutini izleyin .
  • Tahriş edici maddelerle temas etme riskiniz olduğunda olduğu gibi gerektiğinde eldiven kullanın . Bu, dışarıda çalışırken veya ellerinizi suyun altına sokmanız gerektiğinde (teri emmek için plastik eldivenlerin altına pamuklu eldivenler giyin) anlamına gelir.
  • Akıllıca banyo yapın ; örneğin banyo veya duşta sadece yumuşak sabun ve ılık su kullanın ve cildinizi ovuşturmak yerine hafifçe vurarak kurulayın.
  • Bol su içerek serin kalın  ve sıcaklayıp terlemekten kaçının.
  •  Pamuk ve diğer doğal malzemelerden yapılmış bol giysiler giyin .
  • Ani sıcaklık ve nem değişimlerinden kaçınarak vücut ısınızı sabit tutun .
  • Stresi, belirtilerini tanıyarak ve yönetmek için adımlar atarak kontrol altına alın.
  • Bilinen tahriş edici maddelere ve alerjenlere maruz kalmayı elinizden geldiğince sınırlayın .
  • Etkilenen cilt bölgelerini kaşımayın  .

Egzama Komplikasyonları

Egzama hastaları, deriyi yırtacak kadar kendilerini kaşırlarsa enfeksiyon kapma riskiyle karşı karşıya kalırlar. Aslında, stafilokok ve streptokok  bakterilerinden kaynaklanan enfeksiyonlar atopik dermatiti olan kişilerde yaygındır. Egzaması olan kişilerin %90’ına kadarının cildinde stafilokok bakterileri vardır ve birçoğu durumlarını daha da kötüleştiren aktif enfeksiyonlar geliştirir.

Ek olarak herpes simpleks virüsü (uçukların yaygın bir nedeni) egzamalı kişileri enfekte edebilir. Virüs, vücuda yayılabilen ve beyne, akciğerlere veya karaciğere ulaşırsa ölümcül olabilen egzama herpeticum adı verilen bir enfeksiyona neden olabilir. Atopik dermatiti olan kişiler canlı virüslü çiçek aşısı yaptırdıklarında egzama vaksinatumu adı verilen ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir enfeksiyona da yakalanabilirler. Atopik dermatitin diğer komplikasyonları arasında uyku eksikliği, işte veya okulda düşük performans, depresyon ve anksiyete ve artan intihar riski yer alır.

Araştırma ve İstatistik: Egzama Kimlerde Görülür? Kaç Kişide Egzama Görülür?

Egzama her yaşta ortaya çıkabilir ancak genellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde başlar.Ulusal Egzama Derneği’ne (NEA) göre, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki 31,6 milyon kişide (veya %10’unda) bir tür egzama vardır. Atopik dermatit en baskın türdür ve yaklaşık 9,6 milyon ABD çocuğunu etkiler.

İlgili Koşullar

Bahsedildiği gibi egzama astım, saman nezlesi ve gıda alerjileriyle ilişkili olabilir; gıda alerjisi çocuklarda daha yaygındır.

Ayrıca, cilt bariyerinin zayıflaması nedeniyle oluşan cilt enfeksiyonları egzama hastalarını etkileyebilir. Bunlara şunlar dahildir:

Egzama, özellikle atopik dermatit ile ilişkili olan diğer şeyler arasında depresyon ve anksiyete bulunur. Egzama hastalarının alabileceği astım ilacı montelukast (Singulair), bu ruh sağlığı bozuklukları riskini artırabilir.

BIPOC ve Egzama

Atopik dermatit her ırktan ve etnik kökenden insanı etkileyebilir. Aşağıdakiler hastalığın Amerika Birleşik Devletleri’ndeki farklı popülasyonlar üzerindeki etkisini temsil eder.

  • Beyaz: %11
  • Afro-Amerikan veya Siyah: %10
  • Asyalı veya Pasifik Adalı: %13
  • Yerli Amerikalı: %13

Siyah çocukların atopik dermatit yaşama olasılığı diğer çocuklara göre çok daha fazladır. Atopik dermatitteki ırksal farklılıklara dair bir incelemeye göre, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki siyah çocukların %19,3’ü atopik dermatite sahipken, beyaz çocukların %16,1’i atopik dermatite sahiptir.

Egzama Nedir? Egzama Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi
psoriasis, eczema and other dry skin conditions

İncelemenin yazarları ayrıca, hane geliri, ebeveyn eğitim düzeyi, metropol veya kırsal çevre ve sağlık sigortası kapsam durumu gibi faktörler ayarlandığında bile, Afro-Amerikan çocukların atopik dermatit geliştirme olasılığının Avrupa-Amerikan çocuklarına göre 1,7 kat daha fazla olduğunu belirtti.

İncelemede ayrıntılı olarak açıklanan bir diğer bulgu ise şu: Afrikalı Amerikalı çocukların dermatolog ziyaretleri sırasında atopik dermatit tanısı alma olasılıkları , dermatolojik bakım arama olasılıkları önemli ölçüde daha düşük olmasına rağmen, Avrupalı ​​Amerikalı çocuklara göre 3 kat daha fazla. Asyalı Amerikalı çocuklarda ise bu olasılık, beyaz çocuklara göre 7 kat daha fazla.Egzama, renkli tenli kişilerde mutlaka kırmızı görünmeyebilir; bunun yerine daha koyu kahverengi, mor veya kül grisi görünebilir.

Egzama görünümündeki bu farklılık, cilt rengindeki durumu tanımak konusunda eğitim almamış doktorların bunu göz ardı etmesine ve gerekli tedaviyi önermemesine yol açabilir.Siyah Amerikalılar, papüler egzama (bacaklarda, kollarda ve gövdede küçük şişlikler gibi görünen) ve foliküler vurgulu egzama (kıl köklerinin etrafında gelişen ve tüylerin diken diken olmasına benzeyen) gibi benzersiz egzama türlerini yaşamaya daha yatkındır.

NEA’ya göre egzamaya bağlı kaşıntının, hastalığı daha şiddetli geçirme eğiliminde olan siyahi hastalarda daha fazla etkili olduğu gösterildi.

Egzama, kaşıntılı bölgeleri kaşımak gibi cilt renginin değişmesine yol açabilir. Koyu lekeler (hiperpigmentasyon) veya açık lekeler (hipopigmentasyon) özellikle renkli insanlar için endişe verici olabilir.

Cilt tonu zamanla kendiliğinden düzelse de, renk değişikliği haftalarca, aylarca hatta daha uzun süre devam edebilir.

Altta yatan egzama ve iltihaplanmaya yönelik uygun tedavi ile cilt rengindeki değişiklikler iyileştirilebilir.Reçeteli kremler ve doktor muayenehanesinde yapılan bazı kozmetik işlemler koyulaşmış bölgelerin açılmasına yardımcı olabilir; ancak ilk etapta egzama ve iltihabı dikkatli bir şekilde yöneterek renk bozulmasını önlemek en iyi yaklaşımdır.

Sık Sorulan Sorular ve Cevaplar

Egzamanın başlıca nedeni nedir?

Yağların ve yağların tutulmasını engellerken su kaybını teşvik eden zayıflamış bir cilt bariyeri egzamaya neden olur. Bilim insanları bunun neden olduğunu bilmiyorlar ancak genetik bir rol oynayabilir. Ailede veya kişisel astım veya saman nezlesi öyküsü risk faktörleridir.

Egzama nasıl görünür?

Dermatologlar egzamayı teşhis edebilir. Atopik dermatitin cilt belirtileri arasında pürüzlü, deri benzeri veya pullu lekeler; küçük, kırmızı, kabarık şişlikler; ellerin avuç içlerinde kırışıklıklar; şiş, ağrılı cilt; sıvı sızdıran veya “sızan” cilt; ve gelip giden kaşıntı bulunur.

Egzama hastasıysanız hangi besinlerden uzak durmalısınız?

Egzama ve diyet arasındaki olası bağlantı belirsizdir. Ancak atopik dermatiti olan bazı kişilerde, özellikle çocuklarda, aynı anda gıda alerjileri olabilir. Tek başına bir eliminasyon diyetinin egzamayı tedavi edebileceğine dair bir kanıt olmasa da, belirli iltihaplı yiyeceklerden kaçınmak bazı bireylerin semptomlarına yardımcı olabilir.

Egzamadan kurtulmak mümkün mü?

Egzama için bir tedavi yoktur, ancak bilinen tetikleyicilerden kaçınmak ve tedavi seçeneklerinden yararlanmak semptomlarınızı azaltmanıza yardımcı olabilir. Öncelikle, cildi kokusuz bir krem ​​veya merhemle nemlendirin. Topikal kortikosteroidler ve sistemik ilaçlar tahrişi azaltmaya ve alevlenmeleri uzak tutmaya yardımcı olabilir.

Egzama için en iyi ev ilacı nedir?

Egzamayı evde tedavi etmek için cildinizi bir krem ​​veya merhemle nemlendirin. Tamamlayıcı terapiler arasında hindistan cevizi ve ayçiçeği yağı bulunur. Meditasyon ve masaj gibi stres giderici yaklaşımlar da alevlenmeleri azaltmaya yardımcı olabilir.

İlk yorum yapan olun

Bir yanıt bırakın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.


*